Putten krijgt archief razzia oktober 44
PUTTEN - Stichting Oktober '44 in Putten draagt vandaag het archief over aan de gemeente. De stichting werd in 1982 opgericht ter herinnering aan de razzia in Putten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op 2 oktober 1944 voerden de Duitsers 659 mannen uit het dorp af als vergeldingsactie na een aanslag van het verzet. Het grootste deel van de mannen kwam in Duitse kampen terecht. Uiteindelijk overleefden 552 mannen het niet.
Het archief en een documentatieverzameling van de gebeurtenissen in Putten van de stichting komen in bewaring van het gemeentearchief. Het materiaal was tot nu toe bij één van de stichtingsleden thuis opgeslagen. Het wordt hier echter te groot voor en in het gemeentearchief kan het ook beter worden geconserveerd.
October memorial 1944 Putten
Putten Netherlands Razzia memory
Interview op Station Putten in 2012
Voor een groep van zo'n veertig mensen uit de omgeving van Putten vertelt Jannes Priem zijn verhaal aan Michel in het stationsgebouw van Putten. Jannes bezoekt deze beladen plek voor het eerst sinds lange tijd. Vanaf deze plek werden ruim 660 mannen afgevoerd door Duitse soldaten op 2 oktober 1944, een wraakactie voor een aanslag op Duitse militairen. Deze gebeurtenis is bekend geworden als de Razzia van Putten. Eén van de meest compleet geregistreerde interviews die Jannes Priem gegeven heeft. Met dank aan TV Putten (Peter) voor het afstaan van de beelden.
Documentaire Razzia 1944
Razzia 1944 is een historische documentaire over een onderbelicht hoofdstuk uit de Tweede Wereldoorlog. Zo'n 50.000 jonge Rotterdamse en Schiedamse mannen werden in november 1944 bijeengedreven in De Kuip. De Duitse bezetter grendelde alle in- en uitgaande wegen af. Ze werden te werk gesteld: sommigen in het bezette Nederland, de meesten in Nazi Duitsland.
In de documentaire van Tonko Dop vertellen de laatste ooggetuigen over de ontberingen; de lege stad waar ineens 50.000 mannen uit het straatbeeld waren verdwenen. Ook vertellen zij over de geallieerde bombardementen op de Duitse fabrieken waar zij te werk zijn gesteld.
In Duitsland bezoekt Tonko Dop een school in Düsseldorf. Een onderwijzeres van een middelbare school herdenkt jaarlijks de bij die bombardementen omgekomen dwangarbeiders. Zij tracht ook de levensverhalen van de vooral Rotterdamse en Schiedamse slachtoffers te reconstrueren.
Razzia van Putten
Een filmpje over wat er in oktober 1944 in Putten is gebeurd.
70ste herdenking razzia Putten
70ste herdenking razzia Putten, van 2 oktober 1944, waarbij 659 mannen uit Putten werden afgevoerd en uiteindelijk 552 stierven in concentratiekampen. De herdenking was in de Oude Kerk in Putten, men zong Psalm 84 vers 3, de psalm die destijds de mannen in Putten ook zongen voordat ze werden weggevoerd. Daarna de kranslegging bij het monument De Vrouw Van Putten’
'Puttenaren werkten té hard in concentratiekampen na razzia'
'Puttenaren werkten té hard in concentratiekampen na razzia'
PUTTEN - De Puttenaren die zijn weggevoerd na de razzia in oktober 1944 werkten ontzettend hard in de Duitse concentratiekampen, zelfs te hard. Dat stelt de 91-jarige Cor Bos uit Schagen die woensdagavond voor een afgeladen volle zaal in Putten zijn verhaal deed als overlevende van meerdere concentratiekampen.
Wild Bill, een oorlogsheld uit WOII, is overleden
Duitser zoeken in putten
PUTTEN 31-01-2011
In de Molenstraat in het centrum van Putten heeft Defensie maandag gezocht naar de resten van een Duitse militair uit de Tweede Wereldoorlog. Er is niets gevonden.
De zaak kwam vorig jaar aan het rollen na een tip die binnenkwam via Meld Misdaad Anoniem. Defensie had graag meer informatie willen hebben, maar de anonieme beller heeft zich ondanks een oproep niet meer gemeld.
De bergingsdienst van de Landmacht zocht met een graafmachine naar de militair. Eerder was de locatie met een grondradar onderzocht. Het onderzoek is nu afgesloten.
De gemeente heeft de tipgever al eerder gevraagd zich te melden, maar die liet niet meer van zich horen.
''De inhoud van de melding gaf ons geen aanleiding te denken dat het om een misplaatste grap zou gaan'', zei een zegsvrouw van de gemeente.
Afgerond
Op een plek gaf de grondradar verstoringen van de bodem aan, wat aangeeft dat er mogelijk iets begraven zou liggen.
Nu een stoffelijk overschot niet is gevonden, is het onderzoek naar de tip afgerond.
Reconstructie bevrijdingsactie Jack Boer 10 november 1945
DEN HAAG (10 november 2019) – Exact 74 jaar geleden, op 10 november 1945, bevrijdde Jack Boer op spectaculaire wijze 2384 ten dode opgeschreven Nederlanders uit de beruchte Werfstraatgevangenis in Soerabaja. De Nederlanders werden daar gegijzeld door Indonesische terroristen, die op het punt stonden om de Nederlanders te vergiftigen en vervolgens levend te verbranden.
Alhoewel Boer kapitein was bij het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) moest hij zijn huzarenstuk noodgedwongen uitvoeren in Engels uniform. Boer werd daarbij geassisteerd door 10 Engelse Gurkhas en wist daarmee de Indonesische overmacht op miraculeuze wijze te trotseren. In totaal sneuvelde 1 Gurkha bij de reddingsoperatie. Alle Nederlanders overleefden de operatie. Om onverklaarbare redenen hebben Boer en zijn peloton nooit erkenning gekregen van de Nederlandse overheid voor de operatie en getoonde moed. Voor Indisch Nederland is Boer echter een held.
De bevrijdingsactie vond plaats gedurende de Bersiap, dat Maleis is voor “Wees paraat” of “Geef acht!” en waarmee wordt gedoeld op de uiterst gewelddadige periode, die volgde op de Japanse bezetting van Nederlands-Indië tijdens de Tweede Wereldoorlog. Gedurende de Bersiap zijn tienduizenden (Indische) Nederlanders op gruwelijke wijze gemarteld, verkracht en vermoord door Indonesiërs, vanwege hun Nederlandse c.q. Europese etniciteit. Ook Chinezen, Molukkers en andere etnische minderheden waren de klos, omdat zij werden verdacht Nederlandsgezind te zijn.
Het exacte aantal Nederlandse slachtoffers dat tijdens de Bersiap is gevallen is tot op de dag van vandaag onduidelijk. De schattingen variëren tussen de 15.000 en 30.000 doden en 15.000 vermisten. In tegenstelling tot Nederland heeft Indonesië nooit kritisch gereflecteerd op de door haar onderdanen gepleegde misdaden jegens weerloze burgers. Federatie Indische Nederlanders (FIN) heeft Indonesië daarom al eerder opgeroepen om alsnog erkenning en excuses aan te bieden aan Nederland. Indonesië weigert dit tot op de dag van vandaag.
* De reconstructie van de spectaculaire bevrijdingsactie is geactualiseerd door Pia Media BV en op televisie uitgezonden door Omroep ONS op 29 augustus 2019.
Meer informatie:
De Bevrijding nabij
Het is 28 april 1945, aan de vooravond van de bevrijding. Dat de oorlog niet lang meer kan duren, is voor iedereen wel duidelijk. Maar wanneer zouden de Duitsers zich daadwerkelijk overgeven? En hoe zou dat verlopen? In Amsterdam bereiden de Binnenlandse Strijdkrachten zich voor op de machtswisseling, o.a. met de operatie 'Three Castles'. Na de capitulatie is die actie in volle gang als op 7 mei op de Dam een dramatische schietpartij losbarst.
Premier Rutte herdenkt razzia in Putten
Premier Rutte herdenkt razzia in Putten
PUTTEN - Minister-president Mark Rutte komt donderdag naar Putten voor de herdenking van de razzia van 70 jaar geleden.
De Duitsers voerden toen 659 mannen uit het Gelderse dorp weg. Van hen kwamen er na de Tweede Wereldoorlog 48 terug, van wie er nog eens 5 korte tijd later overleden door de ontberingen.
Stille tocht
Rutte houdt donderdag een toespraak tijdens een bijeenkomst in de Oude Kerk van Putten. Daarna loopt hij mee in een stille tocht.
Razzia als wraak
Het is nooit helemaal duidelijk geworden waarom een verzetsgroep op 1 oktober op een Veluwse landweg een auto met Duitse militairen onder schot nam. Eén officier overleed de volgende dag aan de gevolgen van de schietpartij. Twee korporaals konden vluchten en de andere officier werd gevangengenomen. De verzetsgroep liet hem de volgende dag weer vrij als gebaar van goede wil, maar dat hielp niet. Op bevel van Wehrmachtgeneraal Friedrich Christiansen was er toen al een razzia gaande in Putten.
100 huizen in brand
'Alle vrouwen en kinderen moesten naar de kerk. De mannen werden apart opgesloten in de school en de eierhal. De volgende dag gingen alle mannen vanaf 15 jaar op transport'', aldus de Stichting Oktober 44, die de Puttense herdenking al sinds 1947 organiseert. 'De vrouwen en kinderen moesten het dorp uit en de Duitsers staken ongeveer 100 huizen in brand.'
De jongens en mannen werden afgevoerd naar concentratiekampen zoals Neuengamme, Bergen-Belsen, Ravensbrück en Dachau. 'Pas maanden na de bevrijding in 1945 werd duidelijk dat er bijna niemand terugkwam.'
Monument
Putten kreeg in 1947 al een gedenksteen voor de weggevoerde mannen. In 1949 onthulde koningin Juliana een beeld van een treurende vrouw. Bij dit oorlogsmonument legt Putten elk jaar kransen voor alle omgekomen plaatsgenoten. Premier Rutte zal dit donderdag namens de ministerraad doen.
Nog Slechts Enkele Oude Panden in Dorpskern Putten Juli 2016
Nog slechts enkele betrekkelijk oude panden/gevels ( ca. 100-150 jaar oud ) in Dorpskern Putten Juli 2016.In de video ziet u nog redelijk oude huizen ,respectievelijk aan de Dorpsstraat
No. 13 Een gave Neorenaissance woning met trapgevel..begin 20e eeuw.Van oorsprong een slagerij.. dit is nog te zien aan de thema's in de glas in lood ramen
No.25 : De Pastorie. De christelijk-gereformeerde dominee G. van der Zanden liet deze pastorie bouwen in 1902 en woonde er tot 1908 .Na een korte onderbreking als burgerwoning werd het opnieuw een pastorie,maar nu van de hervormde kerk.Nu is het al tientallen jaren een winkel ( Op dit moment de kledingketen Takko ).
No. 35 en 37 : 't Olde Roadhuus.Van 1888 tot 1932 diende het als gemeentehuis,waarna het werd gebruikt als winkel.( Op dit moment Mode & Cadeau 't Olde Raodhuus en Scheer & Foppen )
No 42 : Dit huis is in 1883 gebouwd door baron van Pallandt en in 1901 door hem en zijn echtgenote aan de gemeente geschonken op voorwaarde dat het altijd een doktershuis zou blijven.In 1987 is de laatste arts er echter vertrokken en kreeg het pand kantoorbestemming. ( Op dit moment Bardo B.V. ,adviseurs )
No.90 : Gebouwd in 1894 als pastorie voor de Christelijk Gereformeerde Gemeente later de Christelijk Gereformeerde Kerk.In 1904 werd de pastorie overgenomen door de Gereformeerde Kerk.In de loop der tijd heeft het pand diverse bestemmingen gehad.Het mooie dak met prachtige ramen is helaas verwijderd.Er is nu een makelaarskantoor gevestigd.( BOERSTAETE MAKELAARDIJ B.V. )
,Weverstraat, Achterstraat,Kerkstraat en Papiermakerstraat.
Hoek Papiermakerstraat -Weverstraat staat een in 1907 gebouwd pand dat oorspronkelijk werd gebruikt voor verpleging van zieken en later als vestiging van het Groene Kruis.Het exterieur is nu nog in de nagenoeg originele staat.
Naast dit gebouw staat aan de Papiermakerstraat 19 de voormalige lokale Spaar- en Bewaarbank die evenals zoveel kleine banken later is opgegaan in de Rabobank ,die nu is verhuisd naar een nieuw pand in de Dorpsstraat.
Zie verder ook de Historische Dorpswandeling Putten samengesteld door het Puttens Historisch Genootschap.
In de nacht van 30 september op 1 oktober 1944 beschoten leden van de Puttense verzetsbeweging bij de Oldenallerbrug (ook wel Poorterbrug genoemd) tussen Putten en Nijkerk vanuit een hinderlaag een auto met daarin officieren van de Wehrmacht.
Als vergelding werden op 2 oktober 659 mannen uit Putten afgevoerd, in eerste instantie naar Kamp Amersfoort.[1] In Amersfoort werden 58 mannen wegens gezondheidsredenen vrijgelaten. Vanuit Amersfoort werden de overige 601 mannen op 11 oktober op transport gezet naar het concentratiekamp Neuengamme. Tijdens dat transport sprongen dertien mannen uit de trein. Vanuit Neuengamme gingen de overgebleven mannen naar diverse buitenkampen van dit kamp, onder andere Husum-Schwesing, Ladelund, Bergen-Belsen, Meppen-Versen, Beendorf, Wöbbelin en Malchow. Na de oorlog keerden slechts 48 mannen terug. Van hen overleden naderhand nog vijf mannen ten gevolge van de doorstane ontberingen. De meerderheid van de slachtoffers stierf door ondervoeding, slavenarbeid of aan in de kampen opgelopen ziekten.
Ook 105 huizen werden door de Duitse en Nederlandse SS'ers in brand gestoken als represaillemaatregel.
Maar ook de weinig romantische architecten vervingen met toestemming van het gemeentebestuur mooie huizen/gevels door lelijke/zakelijke panden .
Duitser op zoek naar razziaverleden
Duitser op zoek naar razziaverleden
Rudolf Kistner, een Duitse oud-soldaat denkt dat hij in 1944 mogelijk betrokken was bij de razzia in Putten. Vandaag maakt de Duitser daarom samen met een bestuurslid van de Stichting Oktober '44 een wandeling door het centrum van het dorp en hoopt dat hij het herkent.
Kistner was als 18-jarige soldaat betrokken bij een razzia in een Nederlands dorp, maar weet niet waar dat was. Hij weet dat het in de buurt van Arnhem was, maar doordat indertijd plaatsnaamborden weggehaald waren, weet hij niet om welk dorp het gaat.
Tijdens de razzia heeft hij 13 Nederlandse mannen gered door ze niet te verraden. De mannen zaten verborgen op de zolder van een gebouw dat hij moest doorzoeken, maar in plaats van ze in te rekenen, legde hij zijn vinger op z'n lippen en zei tegen zijn commandant dat het gebouw leeg was.
Oude film van Putten tijdens de bevrijding
Een laat gevonden film toont beelden van Putten ten tijde van de bevrijding, 18 april 1945.
Uitzending TV-Gelderland deel 1
Uitzending van TV Gelderland over de zoektocht van nabestaanden
Een man die als kind in de Tweede Wereldoorlog een brief schreef aan zijn weggevoerde vader, krijgt die brief morgen weer in handen. Een portefeuille van een man met daarin krantenberichten over zijn wielrensuccessen wordt aan zijn dochter gegeven.
Meer dan dertig nabestaanden krijgen morgen bezittingen terug die familieleden tijdens de oorlog hebben moeten afstaan toen ze in het Duitse concentratiekamp Neuengamme aankwamen. Het gaat om portefeuilles, fotos, officiële documenten, brieven en sieraden. De overhandiging heeft plaats in Nationaal Monument Kamp Amersfoort.
Gert van Dompseler en Pieter Dekker, beiden betrokken bij de Stichting Oktober44 in Putten, zijn de afgelopen maanden op zoek gegaan naar familieleden van mensen wier bezittingen zijn opgeslagen bij de International Tracing Service (ITS) in het Duitse Bad Arolsen. Daar liggen eigendommen van vierduizend oorlogsslachtoffers.
Dekker en Van Dompseler beschikken sinds vorig jaar oktober over een lijst van alle mensen die in Neuengamme hebben gezeten, en wier spullen bij het ITS liggen. Neuengamme was het kamp waar in 1944 honderden mannen uit Putten naartoe zijn gebracht. Op de lijst staan 88 Nederlandse namen.
Het uitzoekwerk was een enorm karwei, zegt Van Dompseler. „Maar nu kunnen we mensen nog blij maken, over honderd jaar niet meer. Niet eerder werden zoveel nabestaanden gevonden aan wie bezittingen kunnen worden teruggeven, zegt hij.
Onder de 35 nabestaanden die ze opspoorden is een vrouw van 93 jaar, wier drie broers in de oorlog zijn weggevoerd. Van een oud-politieman uit Ameland is een portefeuille met negentig fotos teruggevonden.
Op oktober44.nl staat een lijst van mensen wier nabestaanden nog niet zijn opgespoord.
Premier Rutte bij herdenking razzia in Putten
Premier Rutte bij herdenking razzia in Putten
PUTTEN - De razzia in Putten van 70 jaar geleden is donderdag in het bijzijn van onder andere premier Rutte herdacht. De minister-president hield in de Oude Kerk van Putten een toespraak en liep daarna mee in een stille tocht naar het oorlogsmonument op het Herdenkingshof.
'We blijven herdenken en dat is goed. Ook 70 jaar na dato laat de volslagen waanzin van een vernietigende oorlog ons niet los', sprak Rutte tijdens de herdenkingsdienst voor de slachtoffers van de razzia in 1944. Daarbij werden honderden mannen weggevoerd, van wie de meesten stierven in concentratiekampen. 'De willekeur en redeloosheid van een dolgedraaide, perverse ideologie', noemde de premier het.
razzia 1944 (29dec2008).wmv
opa (100) verteld over de razzia in putten in oktober 1944
Razzia Panic - Warsaw WW II